Tham Quan ĐỀN CHU VĂN AN Cùng Thắng Và Những điều ít biết về Đền thờ Chu Văn An

Đền Chu Văn An - là địa điểm thu hút rất đông đảo học sinh trước mỗi mùa thi

Hè về cũng là khi các kỳ thi quan trọng, học sinh những ngày này thực sự căng thẳng. Bên cạnh việc ngày đêm đèn sách, ôn luyện, các em cũng có những hoạt động nhằm nâng tinh thần, giúp việc học hiệu quả hơn.

Đến thăm những địa điểm gắn liền với "vía học" là một trong những hoạt động được nhiều thế hệ học sinh lựa chọn. Nếu như Hà Nội có Văn miếu Quốc Tử Giám, thì đất Hải Dương nổi tiếng với đền Chu Văn An.

Hôm nay mình đã đặt chân tại nơi đây và lưu lại những cảnh quay kỷ niệm nơi đây

Năm nào cũng vậy, cứ mỗi độ mùa thi về, ngôi đền CHU VĂN AN nằm trên núi Phượng Hoàng ở Chí Linh lại tấp nập các bạn trẻ đến tham quan vãn cảnh, dâng hương tưởng nhớ người thầy giáo nổi tiếng mẫu mực, tâm đức sáng ngời trong lịch sử.

Thầy Chu Văn An tồn tại trong tâm thức của học sinh dưới những câu nói, những bài học quý báu mà ông để lại. Những chia sẻ chân thành từ trái tim giàu lòng yêu thương như còn sống mãi với lớp lớp thế hệ học sinh hậu bối.

Đền Chu Văn An - nơi thờ tự người thầy giáo nổi tiếng nhất trong lịch sử Việt Nam: Thu hút đông đảo học sinh trước mỗi mùa thi, chốn tâm linh không thể bỏ qua khi tới Hải Dương - Ảnh 2. — Giếng Ngọc trong mát trong đền Chu Văn An

Nhà giáo Chu Văn An không chỉ nổi tiếng với trí tuệ, sự hiểu biết sâu rộng mà còn với phẩm chất đạo đức và lòng yêu nước sâu sắc. Ông đã tận tâm dạy dỗ hàng trăm học trò của mình, truyền đạt những kiến thức văn hóa, nhân văn và đạo đức cao quý.

Đó là một tấm gương "vạn thế sư biểu" - người thầy chuẩn mực muôn đời của Việt Nam. Từ ngàn đời nay, biết bao thế hệ học trò đã đến đền thờ nhà giáo Chu Văn An để tưởng nhớ và tri ân thầy. Ngôi đền của thầy nằm yên bình giữa rừng thông trên núi Phượng Hoàng. Nơi này ghi dấu tháng năm, cho đến nay, chưa bao giờ bị lãng quên bởi hậu bối vẫn đến đây thể hiện lòng biết ơn, tri ân, cầu nguyện, xin chữ và may mắn từ người thầy vĩ đại trên con đường học tập.

Chu Văn An là ai?

Chu Văn An, hay Chu An, sinh ngày 25/8/1292, hiệu Tiều Ẩn là người xã Quang Liệt, huyện Thanh Đàm (nay thuộc Thanh Liệt, huyện Thanh Trì, Hà Nội). Theo Đại Việt sử ký toàn thư, Chu Văn An "tính cương nghị, thẳng thắn, sửa mình trong sạch, không cầu lợi lộc". Học vấn của ông tinh thông, nức tiếng gần xa, "học trò đầy cửa, thường có kẻ đỗ đại khoa".

Thời vua Trần Anh Tông, ông thi đậu Thái học sinh (tức Tiến sĩ) nhưng không ra làm quan, chỉ ở nhà dạy học. Ông dựng một ngôi trường nhỏ tại làng Huỳnh Cung, ngay cạnh làng ông, học trò các nơi đến học rất đông.

Dưới mái trường làng này, nhiều nhân tài đất nước đã xây dựng được tên tuổi như Phạm Sư Mạnh, Lê Quát,...

Về núi Phượng Hoàng thăm đền Chu Văn An - nhà giáo lỗi lạc và liêm khiết từ thuở nhà Trần - Ảnh 2.

Vì sao khi xưa thầy chuyển về núi Phượng Hoàng?

Thầy Chu Văn An từng được vua Trần Minh Tông (trị vì 1314-1329) mời làm Tư nghiệp Quốc Tử Giám, dạy học cho thái tử và con các quan lại.

Đến đời Trần Dụ Tông (trị vì 1341-1369), vua ham chơi, trễ nải chính sự, tin dùng bọn quyền thần, Chu Văn An đã dâng "Thất trảm sớ", xin chém bảy tên nịnh thần nhưng vua không nghe. Từ ấy, Chu Văn An treo mũ từ quan, về quê dạy học. Sau đó, ông đến xã Kiệt Đặc (nay thuộc phường Văn An, TP. Chí Linh) ở ẩn.

Về núi Phượng Hoàng thăm đền Chu Văn An - nhà giáo lỗi lạc và liêm khiết từ thuở nhà Trần - Ảnh 3.

Vùng Kiệt Đặc này có 72 ngọn núi, nhất là núi Phượng Hoàng phong cảnh nên thơ, nơi có tùng xanh, trúc biếc, suối reo, ông bèn ở lại, dựng nhà, mở lớp dạy học bên sườn núi. Học trò kéo đến rất đông - trong cuốn Lịch sử tỉnh Hải Dương, Nxb Chính trị Quốc gia sự thật đã dẫn lại kỹ càng như vậy.

Không chỉ yêu nghề dạy học, thầy còn tìm cây thuốc chữa bệnh, làm thơ và vịnh cảnh tìm vui chốn lâm tuyền. Chính vì vậy, thầy tự đặt cho mình tên mới là Tiều Ẩn (người tiều phu đi ở ẩn).

Ở chốn lâm tuyền vẫn đau đáu vận mệnh quốc gia

Sau khi về ở ẩn, thầy Chu vẫn tiếp tục sự nghiệp giáo dục. Cả cuộc đời ông gắn liền với nghề "gõ đầu trẻ". Tâm huyết của ông đặt hết vào việc soạn sách dạy học, làm thơ, viết sách thuốc truyền lại cho hậu thế. Phần lớn các tác phẩm thơ Nôm của ông đều bị thất lạc, hiện chỉ còn lại ít ỏi vài bản chữ Hán.

Có lần, ngồi ngắm cảnh ao ba ba trên núi Phượng Hoàng mà ông chạnh lòng thương cảm thời thế, nghĩ về vận mệnh quốc gia mà lòng đau đáu. Ông xót xa cho hình ảnh người quân tử vắng bóng còn lũ nịnh thần vẫn nhởn nhơ. Hai câu thơ trong bài Miết trì (Ao ba ba) đã thể hiện điều ấy:

"Ngư du cổ chiếu long hà tại?

Vân mãn không sơn hạc bất quy".

(Cá bơi ao cũ, rồng đâu tá?

Mây phủ non hoang, hạc chẳng về).

Đến đền Chu Văn An cầu gì, xin gì?

Trong Chí Linh huyện sự tích có viết: "Quần sơn la liệt trận bày/Tả hữu tung cánh, phượng bay ngang trời", ý chỉ các dãy núi thấp dần theo hướng Đông Bắc-Tây Nam, nối với đồng bằng phù sa soi mình xuống sóng nước của dòng Lục Đầu Giang.

Truyền thuyết kể rằng xưa kia trên bầu trời Chí Linh bỗng xuất hiện đàn chim phượng hoàng bay lượn, chọn nơi non nước hữu tình đáp xuống rồi hóa thành dãy núi 72 ngọn. Trong đó ngọn Phượng Hoàng là nơi đắc địa nhất, cũng chính là nơi đặt đền thờ thầy Chu Văn An.

Lễ hội đền Chu Văn An diễn ra vào mùa thu, đúng mùa tựu trường, thời gian từ ngày 1-25/8 âm lịch (chính hội ngày 25 - ngày sinh của thầy) hoặc ngày giỗ thầy gọi là Về Nguồn (26/11). Lễ khai bút đầu xuân hàng năm diễn ra tại đền vào ngày 6 tháng Giêng, chữ thư pháp Hán Nôm có "Chính, Học, Thuần, Hành" và 10 chữ Quốc ngữ "Tâm, Đức, Chí, Nghĩa, Trung, Tài, Minh, Trí, Thành, Vinh". Trước mỗi kỳ thi hoặc ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, nhiều đoàn học sinh cùng các thầy cô giáo trong cả nước hội ngộ về đền để tưởng nhớ và tri ân thầy.