Khám Phá Và Tham Quan Đền Thờ CAO LỖ VƯƠNG Một Vị Tướng Tài Của Thục An Dương Vương

Khám Phá Và Tham Quan Đền Thờ CAO LỖ VƯƠNG Một Vị Tướng Tài Của Thục An Dương Vương.

Cao Lỗ (277 - 179) còn gọi là Cao Thông, một vị tướng tài của Thục An Dương Vương. Ngài quê ở thôn Sỹ Lộ, trang Đại Than, tổng Vạn Ty, huyện Gia Định, phủ Thuận An, bộ Vũ Ninh, nay thuộc xã Cao Đức, huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh. Sinh thời, ông là người có sức vóc to lớn, rất giỏi võ vật. Dân địa phương thường gọi là Đô Lỗ (Việt điện u linh tập). Ông có công lớn trong việc vua Thục xây dựng cơ nghiệp. Chính ông là người chế tạo ra loại nỏ Liên Châu cùng những mũi tên đồng có nhiều cạnh sắc bén.

Đặt tour du lịch trọn gói tại Việt Nam và khắp thế giới: TẠI ĐÂY

Vào tháng 7-1959 các nhà khảo cổ đã tìm được hàng vạn mũi tên đồng trên vùng thành Cổ Loa. Các loại mũi tên đồng có chiều dài từ 6 đến 11cm, có 2 hoặc 3 ngạch sắc nhọn và có chuôi để cắm vào thân tên bằng tre. Các nhà khảo cổ còn tìm thấy những chiếc ống đồng dài có nhiều lỗ tròn được khoan trên thành ống, đây có thể là một chi tiết của nỏ Liên Châu, chỉ cần bắn một phát mà nhiều mũi tên được phóng ra. 

Hiện nay tại Cổ Loa còn di tích gò Đồng Bắn, chính tại nơi này dưới sự chỉ huy của tướng quân Cao Lỗ, các mũi tên đồng được bắn ra đã làm cho quan quân của Triệu Đà bại trận. Nỏ thần của Cao Lỗ chế tạo ra là một kỳ công về kỹ thuật quân sự thời cổ, góp phần quan trọng góp phần chiến thắng quân xâm lược, bảo vệ chủ quyền đất nước.

Đặt tour du lịch trọn gói tại Việt Nam và khắp thế giới: TẠI ĐÂY

Theo sách Thủy kinh chú cho biết sau khi cầu hòa, Triệu Đà dùng mưu kế cho con trai mình làm rể vua Thục phán An Dương Vương, từ đó Trọng Thủy xúi giục các Lạc hầu dèm pha, nói xấu Cao Lỗ. Mưu kế của Triệu đà chẳng mấy chốc đã trở thành hiện thực, cuối cùng Cao Lỗ và em trai là Cao Tứ đã bị đuổi khỏi kinh thành, kế đó nỏ thần bị đánh cắp. Quan quân nhà Triệu Đà làm phản, khi nghe tin Thục An Dương Vương bị thua, Cao Lỗ và Cao Tứ đem quân đến cứu những đã không kịp. Cao Lỗ và Cao Tứ đã anh dũng hy sinh trong cuộc hỗn chiến.

Đặt tour du lịch trọn gói tại Việt Nam và khắp thế giới: TẠI ĐÂY

Nhớ ơn ông, rất nhiều địa phương lập đền thờ Cao Lỗ Vương. Tại Bắc Ninh, làng Lớ, xã Cao Đức, huyện Gia Bình từ lâu đã có ngôi đền thờ Cao Lỗ Vương. Đây là di tích lịch sử văn hóa nhằm tôn vinh, nhớ ơn và tưởng niệm đến bậc thiên tài quân sự từ thời cổ đại của dân tộc ta. 

Đặt tour du lịch trọn gói tại Việt Nam và khắp thế giới: TẠI ĐÂY

Đền được xây dựng từ lâu đời, thoạt tiên chỉ có vài gian thấp bé. Trải qua nhiều thăng trầm của lịch sử, đã có nhiều lần được trùng tu tôn tạo, đền thờ tướng quân Cao Lỗ Vương vẫn giữ được dấu ấn kiến trúc và điêu khắc của hai thời Lê - Nguyễn. Vào ngày mùng 10 tháng 3 (âm lịch) hàng năm, nhân dân ở các làng vùng Đại Than cùng thờ Cao Lỗ Vương gồm: Đại Trung, Đông Trung, Bình Than, Tiểu Than, Văn Than, Phù Than, Kênh Phố và Mỹ Lộc lại tưng bừng mở lễ hội tưởng nhớ công lao của Cao Lỗ Vương, người đã góp nhiều tài trí sức lực để củng cố nền quốc phòng trong buổi đầu dựng nước và giữ nước của dân tộc. Lễ hội diễn ra nhiều trò chơi độc đáo. 

Đặt tour du lịch trọn gói tại Việt Nam và khắp thế giới: TẠI ĐÂY

Thôn Đại Trung có trò “múa mo múa mộc”, dân làng rước một đoan tre có nhiều lỗ, mỗi lỗ đặt một mũi tên cùng một cái lẫy làm bằng gỗ, tượng trưng cho loại nỏ Liên Châu xưa kia. Thôn Tiểu Than có trò “múa bông đánh bệt” diễn lại tích Cao Lỗ Vương hy sinh khi chiến đấu, được mãnh hổ mang về quê hương để nhân dân biết mà đem mai táng, thờ phụng. 

Đặt tour du lịch trọn gói tại Việt Nam và khắp thế giới: TẠI ĐÂY

Lại có trò “rồng rắn” diễn sự tích bà Đô Thị nằm mơ thấy rồng quấn quanh gường, sau đó bà mang thai sinh ra tướng Cao Lỗ. Cùng nhiều trò chơi khác như bơi chải, diễn lại nghề đóng thuyền…

Đặt tour du lịch trọn gói tại Việt Nam và khắp thế giới: TẠI ĐÂY

Đặc biệt nhất là trò đấu vật với sự tham gia của rất nhiều đô vật nổi tiếng trong vùng, bởi Đại Than là địa phương có truyền thống thượng võ, mà Cao Lỗ chính là một trong những đô vật nổi tiếng khắp vùng.

Đặt tour du lịch trọn gói tại Việt Nam và khắp thế giới: TẠI ĐÂY

Ngày nay được sự quan tâm của các cấp, các ngành từ huyện đến tỉnh, ngôi đền thờ Cao Lỗ Vương đã xây dựng lại khang trang bề thế hơn xưa, gồm có những hạng mục: Nghi môn; Tả vu; Hữu vu; Tiền tế; Đại bái; Hậu cung…Tòa tiền tế xây 5 gian kiểu bình đầu bít đốc. 

Đặt tour du lịch trọn gói tại Việt Nam và khắp thế giới: TẠI ĐÂY

Tòa đại bái xây 3 gian, ống muống nối gian giữa với hậu cung. Hậu cung 3 gian 2 dĩ. Tất cả hệ thống kiến trúc theo kiểu “Chồng giường giá chiêng” được làm bằng gỗ lim, chủ yếu bào trơn đóng bén. Hệ thống tượng thờ gồm 3 pho tượng thánh, 6 pho tượng hầu mang phong cách điêu khắc thời Lê và Nguyễn. 

Trong đền còn lưu giứu được 20 đạo sắc phong do các triều vua ban tặng. trong đó sắc phong cổ nhất có niên đại Cảnh Hưng 4 (1796), sắc phong muộn nhất niên đại Khải Định 9 (1924). Hệ thống hoành phi câu đối, ngai thờ, bài vị, siêu đao bát biểu, long đình, quán tẩy, đôi sấu đá… cùng nhiều đồ thờ tự khác cho thấy đây là những hiện vật chứng minh cho sự tồn tại lâu đời của ngôi đền và đó cũng là những tác phẩm nghệ thuật tiêu biểu của hai thời Lê - Nguyễn.

Đặt tour du lịch trọn gói tại Việt Nam và khắp thế giới: TẠI ĐÂY

Với những giá trị lịch sử văn hóa đó, đền thờ Cao Lỗ Vương tại làng Lớ, tức thôn Đại Trung, xã Cao Đức, huyện Gia Bình được UBND tỉnh xếp hạng di tích lịch sử văn hóa từ năm 1988. Đến năm 2005 được Bộ Văn hóa - Thông tin xếp hạng là di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia. Đền thờ Cao Lỗ Vương đã trở thành một điểm đến tham quan, du lịch hấp dẫn đối với du khách trong nước và nước ngoài. 

Các bạn tham khảo một số đồ đi phượt, du lịch có thể mang theo TẠI ĐÂY

Youtube: Thắng Thật Thà

Tiktok: Thắng Thật Thà

Nguồn: Tự khám phá của Thắng và tổng hợp trên các trang mạng